ЖРВИ (жедел респираторлық-вирустық инфекция) немесе ЖРА (жедел респираторлық ауру) — тыныс алу ағзаларының вирустар және бактериялармен қабынулық  зақымдануы. Күнделікті өмірде ЖРВИ-ді салқын тию немесе грипп деп атайды. ЖРВИ жылдың суық мезгілінде әр түрлі вирустар: грипп,  парагрипп,  аденовирустар, респираторлық-синцитиальді вирустар, риновирустар, коронавирустар, парагрипп және т.б. әсерінен дамиды,  қазан айынан сәуір айы аралығында және ақпан айында өршумен өтеді. Микоплазмамен шақырылған  инфекциялар күз айының басында,ал  пневмококкты және стрептококкты  А тобының   инфекциялары көктем айында өршиді. ЖРВИ  ауа-ташмы, ауа-шаң, тұрмыстық (үйде қолданылатын тұрмыстық заттар арқылы) , алиментарлы жолдар (тамақ, ішетін су) арқылы беріледі. Аурудың бастапқы кезеңінде вирус тыныс жолдарының кіреберіс  қақпағында дамиды, яғни мұрында, жұтқыншақ және көмейде, төменгі тынысм алу жолдары- бронх, өкпеде дамиды. Ол  мынадай симптомдармен көрінеді: әлсіздік,жарықтан қорқу сезімі, қалтырау, буын және бұлшық етте ауыру сезімі, бас ауыру, жөтел , тамақта ауыру сезімі, мұрынның бітелуі, тамақтың жыбырлауы,  дауыстың қырылдауы, дене қызуының көтерілуі, терлегіштік, кейде құсу, жүрек айну.

АЛҒАШҚЫ КӨМЕК: Аурудың алғашқы күндері төсектік режим, жанындағы адамдарды жұқтырмау мақсатында бетперде тағу ұсынылады. Көп мөлшерде сұйықтық (дәрумендік компот, шырын, шәй, қайнатпалар) ішу, емдәмді ұстану (ауыр емес, дәрумендерге бай, нәрлі тамақ) ұсынылады.  

ЕМІ: ЖРВИ симптомдары пайда болған сәттен  бастап  аурудың асқынуының алдын алу және бактериалды , микст- инфекциялармен  диагностика жасау мақсатында адамдармен қатынасқа түспей , жергілікті поликлиника немесе СВА –ның фильтр кабинетіне фельдшер немесе  терапевт, ВОП қаралу қажет. Науқас өзін- өзі емдеу  және  дер кезінде медициналық көмекке жүгінбеуі қатерлі асқынуларға (вирустық пневмония, екіншілік бактериалды пневмония, тыныс жетіспеушілігі, менингит, отит, синусит)  алып келуі мүмкін.  Антибиотиктердің вирусты жұқпаға ешқандай әсер етпейтінін және жұқпадан кейінгі асқынулар кезінде ғана  дәрігер-терапевт, отбасылық дәрігер тағайындалатынын есте сақтаған жөн!

Алдын алу шаралары: Дене шынықтыру; Жеке бас тазалығын сақтау ; Салауатты өмір салтын  сақтану (зиянды әдеттерден бас тарту);  Қазан, қыркүйек айларында маусымдық тұмауға қарсы вакцинация; Эпидемия және ЖРВИ  кезінде бетперде тағу.

ОРВИ (острая респираторно-вирусная инфекция) или ОРЗ (острое респираторное заболевание) — воспалительное поражение органов дыхания вирусами и бактериями. В повседневной жизни ОРВИ называют простудой или гриппом. ОРВИ развивается в холодное время года под воздействием различных вирусов: гриппа, парагриппа, аденовирусов, респираторно-синцитиальных вирусов, риновирусов, коронавирусов, парагриппа и др., С октября по апрель и со вспышками в феврале. Инфекции, вызванные микоплазмой,обостряются в начале осени, а пневмококковые и стрептококковые инфекции группы А-весной. ОРВИ передается воздушно-капельным, воздушно-пылевым, бытовым (через бытовые предметы домашнего обихода) , алиментарными путями (еда, питьевая вода). На начальной стадии заболевания вирус развивается в входном клапане дыхательных путей, то есть в носу, глотке и гортани, нижних дыхательных путях - бронхах, легких. Проявляется следующими симптомами: слабость,боязнь света, озноб, боль в суставах и мышцах, головная боль, кашель , боль в горле, заложенность носа, хрипы в горле, хрипы в голосе, жар, потливость, иногда рвота, тошнота.

ПЕРВАЯ ПОМОЩЬ: в первые дни заболевания рекомендуется постельный режим, ношение масок с целью предотвращения заражения окружающих. Рекомендуется пить большое количество жидкости (витаминный компот, сок, чай, отвары), соблюдать диету (не тяжелую, богатую витаминами, питательную пищу).

ЛЕЧЕНИЕ: с момента появления симптомов ОРВИ , с целью профилактики осложнений заболевания и диагностики бактериальных , микст - инфекций, без контакта с людьми, необходимо обратиться в местный поликлинический или фильтрующий кабинет СВА к фельдшеру или терапевту, ВОП. Самолечение и несвоевременное обращение пациента за медицинской помощью могут привести к злокачественным осложнениям (вирусная пневмония, вторичная бактериальная пневмония, дыхательная недостаточность, менингит, отит, синусит).  Стоит помнить, что антибиотики никак не влияют на вирусную инфекцию, и только при постинфекционных осложнениях назначается врач-терапевт, семейный врач!

Профилактические меры: физическая культура; поддержание чистоты личности; соблюдение здорового образа жизни (отказ от вредных привычек); вакцинация против сезонного гриппа в октябре, сентябре; ношение масок при эпидемиях и ОРВИ.

Ерболатова Айя Ерболатқызы

Жалпы дәрігер (Врач общей практики).