Всемирный день борьбы с диабетом 2024  отмечается   14 ноября.

 Этот день  играет важную роль в понимании обществом всей серьезности данного заболевания и необходимости его своевременного выявления, лечения и профилактики.

 Сахарный диабет входит в тройку заболеваний, чаще других приводящих к смерти. Раньше не существовало лечения при таком диагнозе. Люди попросту умирали. Чтобы хоть как-то продлить свое существование, они морили себя голодом, но все равно на долгую и нормальную жизнь рассчитывать не приходилось. Однако в 1922 году произошло открытие, подарившее надежду миллионам людей.

Канадский ученый Фредерик Бантинг буквально спас 14-летнего подростка, страдавшего тяжелой формой заболевания. Он провел ему курс лечения инъекциями инсулина, после чего мальчику стало гораздо лучше. Благодаря этому он смог прожить вполне здоровую жизнь. Данное открытие позволило создать новый лекарственный препарат, спасший в будущем многие жизни. А в 1979 году смогли синтезировать человеческий инсулин с помощью генной инженерии.

14 ноября 1991 года было провозглашено Днем борьбы с диабетом, чтобы увековечить ту фундаментальную работу по ликвидации пробелов в понимании общества данного  заболевания, которая проводилась и проводится во всем мире. Эта дата была выбрана в знак уважения и памяти великому ученому Фредерику Бантингу, родившемуся в 1891 году в этот день.

В медицинских учреждениях и общественных организациях  проводятся  ШКОЛЫ ЗДОРОВЬЯ  Сахарного диабета

Цель школы: Помощь пациентам  в управлении своими заболеваниями, дать понятие о сахарном диабете, как  бороться с болезнью. Повысить интерес к жизни.

 

Сахарный диабет – хроническое  заболевание, при котором поджелудочная железа не вырабатывает достаточное количество  инсулина  или организм не эффективно использует вырабатываемый железой инсулин. Это приводит к повышенному уровню содержания глюкозы в крови.

Выделяют два типа сахарного диабета.

 Сахарный диабет 1 типа – развивается в раннем возрасте: у детей, подростков и молодых людей с резко пониженной выработкой инсулина.

 Сахарный диабет  2типа – чаще появляется в зрелом возрасте, после 40 лет, когда в организме ослабевает восприимчивость клеток к инсулину и его недостаточно для нормализации сахара в крови.

Факторы риска развития сахарного диабета:

  Нерациональное питание

 Малоподвижный образ жизни

  Избыточный вес

  Острые стрессовые состояния, длительное напряжение

  Родственники первой линии с сахарным диабетом

  Сердечно – сосудистые заболевания: артериальная гипертония,  ишемическая болезнь сердца, атеросклероз

  Заболевания поджелучной железы (панкреатит, рак)

 Питание при СД :

Продукты по своей колорийности могут быть разделены на 3 основные группы: Высококалорийная пища: Жир – (масло, растительное масло, сыр высокой жирности, мясо «рыба с высоким содержанием жира, консервированные или жареные мясо», рыба, картофель, фри, соусы, орехи.) Алкоголь –( крепкие алкогольные напитки, вино и пиво). Сладости – (кексы, шоколад, мед).

 Пища средней колорийности: Углеводы – ( хлеб, картофель, рис, фрукты, содержащие сахар, безалкогольный напитки). Белки – (постное мясо, рыба и сыр с жирности, яйцо, молоко и молочные продукты).

Низкокалорийная  (бедная) пища: Овощи,диетические  напитки и подсластители (кроме фруктозы и сорбитола, чай , кофе).

 Питание при диабете ,основные принципы: 1.Прием пищи в определенные часы -4-5-6 раз в день 2.Прием в течении  дня  основной части легкоусвояемых углеводов и в вечером –белков, сложенных  углеводов и клетчатки. . 3.При каждом приеме пищи равномерное потреблении пищи содержающий простые и сложные углеводы.

Сахарный диабет – это, прежде всего, особый образ жизни, при соблюдении которого можно снизить риск возникновения осложнений  и длительно сохранять высокий уровень качества жизни 

Заведующий отделением – врач эндокринолог Л. В. Шепотко

Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күні 2024 14 қарашада атап өтіледі.

Дүниежүзілік қант диабеті күнін алғаш рет Халықаралық диабет федерациясы мен ДДҰ 1991 жылы 14 қарашада 2007 жылдан бастап БҰҰ қамқорлығымен бүкіл әлемде қант диабетімен күресуді үйлестіру үшін өткізді.  Дүниежүзілік қант диабетімен күрес күні БҰҰ Бас Ассамблеясы 20.12.2006 жылғы арнайы қарарда жарияланды.

         Бұл күн қоғамның осы аурудың ауырлығын және оны уақтылы анықтау, емдеу және алдын-алу қажеттілігін түсінуде маңызды рөл атқарады.

Қант диабеті басқаларға қарағанда өлімге әкелетін аурулардың үштігіне жатады. Мұндай диагнозды емдеу бұрын болмаған. Адамдар жай өлді. Олардың өмірін қандай да бір жолмен ұзарту үшін олар өздерін аштыққа ұшыратты, бірақ бәрібір ұзақ және қалыпты өмірге сенудің қажеті жоқ еді. Алайда 1922 жылы миллиондаған адамдарға үміт сыйлаған жаңалық ашылды.

Канадалық ғалым Фредерик Бантинг қант диабетінің ауыр түрімен ауырған 14 жастағы жасөспірімді құтқарды. Ол оған инсулин инъекциясымен емдеу курсын жүргізді, содан кейін бала әлдеқайда жақсы болды. Осының арқасында ол сау өмір сүре алды. Бұл жаңалық болашақта көптеген адамдардың өмірін сақтап қалған жаңа дәрі-дәрмек жасауға мүмкіндік берді.

Бұл күн 1891 жылы дүниеге келген ұлы ғалым Фредерик Бантингке құрмет пен естелік ретінде таңдалды. 14 қараша бүкіл әлемде жүргізілген және жүргізіліп жатқан осы аурудың қоғамын түсінудегі олқылықтарды жою бойынша іргелі жұмысты жалғастыру үшін қант диабетімен күрес күні болып жарияланды.

Ал 1979 жылы гендік инженерия арқылы адам инсулинін алғаш рет синтездей алды.

Медициналық мекемелер мен қоғамдық ұйымдарда "қант диабеті"денсаулық мектептері өткізіледі 

Мектептің мақсаты: пациенттерге өз ауруларын өзін-өзі бақылауға және басқаруға көмектесу, қант диабеті туралы түсінік беру, аурумен қалай күресуге және онымен өмір сүруді үйрену. Өмірге деген қызығушылықты арттыру.

Қант диабеті-созылмалы ауру, онда ұйқы безі инсулинді жеткілікті мөлшерде шығармайды немесе дене без шығаратын инсулинді тиімді пайдаланбайды. Бұл қандағы глюкоза деңгейінің жоғарылауына әкеледі.

Қант диабетінің екі түрі бар.

1 типті қант диабеті - ерте жаста дамиды: балаларда, жасөспірімдерде және инсулин өндірісі күрт төмендеген жастарда.

2 типті қант диабеті-көбінесе ересек жаста, 40 жастан кейін, жасушалардың инсулинге сезімталдығы әлсіреген кезде және қандағы қантты қалыпқа келтіру үшін жеткіліксіз болған кезде пайда болады.

2 типті қант диабетінің қауіп факторлары:

 Дұрыс емес тамақтану

 Отырықшы өмір салты

 Артық салмақ

Жедел стресстік жағдайлар, ұзақ мерзімді шиеленіс

Қант диабетімен ауыратын бірінші қатардағы туыстар

Жүктілік кезіндегі гестациялық қант диабеті

Жүрек-қан тамырлары аурулары: артериялық гипертония, жүректің ишемиялық ауруы, атеросклероз

Ұйқы безінің аурулары (панкреатит, қатерлі ісік)

Егер қант диабеті диагнозы қойылса не білуіңіз керек

1.Тамақтану ережелері:

Калориясы бойынша тағамдарды 3 негізгі топқа бөлуге болады: жоғары калориялы тағамдар: май – (май, өсімдік майы, жоғары майлы ірімшік, "майы жоғары балық, консервіленген немесе қуырылған ет" еті, балық, картоп, фри, тұздықтар, жаңғақтар.) Алкоголь - (күшті алкогольдік сусындар, шарап және сыра). Тәттілер – (кекстер, шоколад, бал).

Орташа калориялы тағам: көмірсулар - (нан, картоп, күріш, құрамында қант бар жемістер, алкогольсіз сусындар). Ақуыздар – (майсыз ет, балық және майсыз ірімшік, жұмыртқа, сүт және сүт өнімдері).

Төмен калориялы (нашар) тағам: көкөністер, диеталық сусындар және тәттілендіргіштер (фруктоза мен сорбитолдан басқа, шай , кофе).

 Қант диабетімен тамақтану, негізгі принциптер:

- Белгілі бір сағаттарда тамақтану-4-5-6 күніне бір рет

–Күні бойы жеңіл сіңімді көмірсулардың негізгі бөлігін және кешке-ақуыздарды, бүктелген көмірсулар мен талшықтарды қабылдау.

- Әр тамақ кезінде құрамында қарапайым және күрделі көмірсулар бар тағамды біркелкі тұтыну.

2.Инсулин терапиясында ХЕ санау

3.Қатар жүретін ауруларды және адамның жаттығуларын ескере отырып, физикалық белсенділік

4.Қант диабетінің асқынуының алдын алу

5.Аяқ Күтімі ережелері

6.Гипогликемия белгілерін (қан глюкозасының төмендеуі) және инсулин терапиясының әдістерін білу

Қант диабеті-бұл, ең алдымен, ерекше өмір салты, оны ескере отырып, асқыну қаупін азайтуға және өмір сапасының жоғары деңгейін ұзақ уақыт сақтауға болады.

"Амбулаториялық орталық" мекемесінде 2024 жылғы 14 қарашада Ашық есік күні өткізілді, онда 50 адам глюкоза деңгейін өлшеу, 50 адам қан қысымын өлшеу тәуекел топтарын анықтау, 1 адам қан қысымын өлшеу, 2 адам қант диабеті анықталды, ұсыныстар берілді.

Бөлімше меңгерушісі эндокринолог дәрігер Л. В. Шепотько